Wakker worden met een kader

Vakantie wordt door het gros van de pedagogen consequent weggezet als een periode waarin mensen collectief dommer worden en vooral vergeten wat ze eerder hebben geleerd.

Onzin natuurlijk. Het hangt er maar van af hoe je je vakantie invult. Of moet invullen, bij gebrek aan middelen om bijvoorbeeld op reis te gaan.

Twee dingen besef ik heel goed. Ten eerste dat ik mijn twee pollekes mag kussen dat ik bij de gelukkigen hoor die zo nu en dan op reis kunnen gaan. En ten tweede dat wie op reis gaat en zich dus ruimtelijk even uit de ratrace manoeuvreert al moeite moet doen om daar niets van te leren.

Reizen is leren kijken met de ogen van een ander. Neem een reisgids en je krijgt de blik van een historicus. Trek naar een museum en je krijgt er de ogen bij van archeologen, antropologen en kunstenaars. Ga naar een expositie aan een natuurpark en biologen en geologen lenen je hun ogen. En als het goed is, zit er in het pakket ook altijd nog een gratis filosofen- of architectenblik.

In het Nationalparkzentrum Schwarzwald kregen we zoveel paar ogen mee dat we niet wisten hoe eerst te kijken.

Raar maar waar: de eenvoudigste ruimte van het complex maakte op mij de diepste indruk. In de ‘reflectieruimte’, een eenvoudig maar geluiddicht auditorium met enkele zittreden en drie comfortabele fauteuils gericht naar grote vensters uitgevend op het Zwarte Woud – op het moment van ons bezoek het Zwarte Regenwoud: breedbeeldzicht op een levend schilderij van 50 tinten groen.

Door alle geluiden weg te filteren en het zicht op het bos van een kader en dus van focus te voorzien, veranderden onze ogen in die van meerdere van de hierboven genoemde categorieën – plus, als ik heel eerlijk ben, misschien ook wel die van een religieuze medemens.

In het glas spiegelde het verplicht verlichte bordje ‘Exit’.

Zou het metaforisch zijn bedoeld? En zo ja: door wie?

Meer over de relevantie van reizen in tijden van klimaatverandering, morgen op de opiniepagina’s van De Standaard.